پیشینه و مبانی نظری رضایت شغلی و سلامت

رضایت شغلی و سلامت چارچوب این پژوهش پنداشتی است و بر اساس مفاهیم اصلی رضایت شغلی و سلامت استوار است . در مورد مفهوم رضایت شغلی ، تعریف رضایت شغلی ، عوامل موثر بر رضایت شغلی ، ابعاد ، نظریات و تئوریهای موجود در رضایتمندی شغلی و در خصوص مفهوم سلامت ، تعریف سلامت از دیدگاههای مختلف ، ابعاد سلامت ، مدلهای موجود در سلامت ، عوامل موثر بر سلامت مورد بحث قرار میگیرد . رضايت ، همواره به عنوان يك رابطه بين انتظار و يك تجربه زيسته معني مي‌شود و اين رابطه را مي‌توان بر حسب موقعيت‌هاي فردي و تعادل بين سهمي كه فرد از اين موقعيتها دارد ، و بازگشت ناشي از اين تبادل بين انتظار و تجربه زيسته تبیين نمود . بنابراين به زبان ساده‌تر رضايت فاصله بين ايده آل ( انتظار ) و واقعيت ( تجربه زيسته ) تعريف مي‌شود . هر چند فاصله اين دو تفاضل ايدهآل و واقعيت كمتر شود فرد راضي‌تر و عكس اين قضيه هر چند اين فاصله بيش‌تر شود ناراضي خواهد بود . در زماني كه فرد در يك موقعيت شغلي قرار ميگيرد اگر فاصله بين ايده‌آلها و انتظارات او از شغل با واقعيت تجربه نموده او كمتر باشد رضايت شغلي او نيز بيشتر خواهد بود ( 51 و60 ). در منابع تعاریف متعددی از رضایت شغلی ارائه شده است . ساعتچی رضایت شغلی را درجه ای از خشنودی میداند که کارمند از ارضای نیازهای خود به وسیله شغلش تحصیل میکند . شفیع آبادی معتقد است رضایت شغلی ، احساس فرد نسبت به شغلش است . به عبارت دیگر ، میزان کلی تأثرات مثبتی که افراد نسبت به شغلشان دارند ، مثلاً زمانی که گفته میشود فرد رضایت شغلی دارد ، منظور اینست که فرد شغل خود را دوست دارد و احساسات او نسبت به آن مثبت است ( 55 ). كوهلن  معتقد است اگر انگیزههای اصلی و مهم فرد در زمینه شغلش و كارهایی كه انجام میدهد ارضاء شوند ، رضایت از شغل میسر خواهد شد . هرچه فاصله بین نیازهای شخصی فرد و ادراك یا نگرش او نسبت به توانایی بالقوه شغل برای ارضاء این نیازها كمتر باشد رضایت شغلی نیز بیشتر خواهد بود ( 68 ). وجود انگیزش در شغل برای ادامه اشتغال لازم و ضروری است و اگر فرد به شغل خود علاقمند نباشد و در انجام وظایفش برانگیخته نشود ادامه حرفه برایش ملالت آور خواهد بود . ولی برآورده شدن نیازها از طریق حرفه احساس رضایت نسبت به شغل ایجاد میشود . بسته به اهمیت و شدت وجود نیاز و میزان ارضاء آن توسط حرفه ، احساس رضایت نیز بیشتر خواهد بود ( 68 ). رضایتمندی شغلی شامل نگرش مثبت یا منفی فرد از شغل میباشد و متاثر از عوامل متعددی مانند حقوق و دستمزد ، ارتباطات ، سیاستها ، رویهها ، ابعاد شغلی ، تنظیم کار و ویژگیهای شخصی کارکنان میباشد . رضایت شغلی همچنین بر رفتار سازمانی ، میزان تاخیر ، غیبت و ترک خدمت کارکنان تاثیر میگذارد . بنابراین ، رضایتمندی کارکنان از شغل